Muškarci pate zbog hernije

Hernija, kila ili bruh, nazivi su iste bolesti koja češće pogađa muškarce nego žene. Mogu da se jave na bilo kom delu trbušnog zida, pupku, preponama…

Nekada se ne vide, pa i ne prave velike tegobe, dok velike mogu da učine život nepodnošljivim, zbog čega moraju operativno da se uklone.

Šta je za hernije karakteristično, kako nastaju, koje su najučestalije, a koje najkomplikovanije, objašnjava subspecijalista digestivne hirurgije profesor dr Marinko Žuvela iz Klinike za digestivnu hirurgiju (Prva hirurška klinika) Kliničkog centra Srbije:

– Bruh ili kila predstavljaju rupu, odnosno otvor na trbušnom zidu kroz koji prolaze tkiva i organi iz trbušne duplje, koji se u normalnim okolnostima tu ne mogu naći. U otvoru se najčešće mogu naći masno tkivo, tanko ili debelo crevo, nekada jajnik i bešika ili bilo koji organ iz trbuha. Pojava kile je često uslovljena genetikom. Može biti urođena ili stečena, locirane na prednjem, bočnom ili zadnjem trbušnom zidu, na respiratornoj ili pelvičnoj dijafragmi, a najčešće u preponama. Po središnjoj liniji trbuha je najčešće iznad pupka.

* Preponske kile se najčešće javljaju, a šta ih uzrokuje?

– Od 100 su čak 70 preponske, od toga 67 ingvinalne, a tri femoralne. Ingvinalne su češće kod muškaraca, pa je tako od 100 pacijenata sa ingvinalnom kilom 95 muškaraca i pet žena. Za ove kile se pogrešno misli da su posledica fizičkog napora, a u stvari su genetski vezane za muški pol. Muškarci ovu vrstu hernije nasleđuju preko muškog hromozoma, što znači da ako je ingvinalnu kilu imao deda i otac, imaće je unuk i sin. Zanimljivo je da i žene u ovim porodicama šest puta češće dobijaju ingvinalnu kilu u odnosu na one koje nemaju ovaj problem u porodici.

* Kako se nasleđuje ingvinalna kila?

– Nasleđuje se zapravo poremećaj u vezivnom tkivu. U pitanju su potpuno zdravim osobama kod kojih se ispoljava slabost u preponama i srednjoj liniji od pupka do grudne kosti. Konkretno, svi imamo zrele kolagene tip 1 i manje nezrele tip 3. Dokazano je da osobe sa ingvinalnom kilom imaju znatno više nezrelih kolagena. Zaključak je da je ova vrsta kile sistemska bolest, koja se posmatra kao kolagenoza ili hernioza.

* Da li su sve ingvinalne kile iste?

– Mogu biti indirektne koje se javljaju odmah po rođenju i ostaju do smrti, kao i direktne koje se ispoljavaju posle 40. godine. Indirektne se javljaju kroz prirodni otvor u ingvinalnom kanalu u preponama kroz koji prolaze peteljke testisa, odnosno krvni sudovi i spermatovod. Kod žena je to ligament materice u ingvinalnom kanalu prepona. Šta se ovde dešava? Taj otvor u preponama se vremenom širi i kilna kesa se postepeno kod muškaraca spušta u mošnice a kod žena u velike usne vagine. Dokazano je da u preponi postoji slabost veziva i da je ovaj otvor kroz koji dolazi kila već na rođenju proširen. Otvor može i vremenom da se širi, a fizički napor to samo ubrzava.

* Šta je karakteristično za direktnu herniju?

– Osim što se javlja u kasnijem životnom dobu, više je okrenuta unutrašnjoj strani prepone. Manifestuje se na zadnjem zidu ingvinalnog preponskog kanala gde prirodni otvor ne postoji, već se posle 40. godine odjednom stvara rupa, ničim izazvana. Međutim, i kod ove kile je dokazano da postoji slabost vezivnog tkiva tip 3. Znači, fizičko naprezanje nastanak ingvinalne kile ne može da izazove, ali može da ubrza njen nastanak kod osoba koje su joj sklone. S godinama je ovaj problem sve izraženiji. Posle 60. godine njeno nastajanje podstiče bolesna prostata kod muškaraca, a kod oba pola naprezanje zbog problema sa stolicom. Statistika pokazuje da svaki peti muškarac iznad 80. godina ima ingvinalnu kilu.

* Koje vrste hernija još postoje?

– Na srednjoj liniji od pupka do grudne kosti mogu da se razvijaju kile srednje linije, pupčana i epigastična iznad pupka do grudne kosti. One se obuhvataju 15 odsto svih hernija i najčešće ih imaju muškarci. U deset procenata se dijagnostikuju incizione ili postoperativne koje se javljaju na mestu operativnog zahvata.

SIMPTOMI: ISPUPČENjE, UKLjEŠTENjE, JAK BOL

Preponska ingvinalna kila se obično prepoznaje po ispupčenju linije od pupka do grudne kosti. To deluje kao greben kada osoba iz ležećeg prelazi u sedeći položaj. Ipak, samo ispupčenje nije kila, ne boli i ne uklještava se, a za žene koje su se porodile je više estetski problem. U početku, nijedna kila ne boli i pacijent je uglavnom vidi prilikom ustajanja. Pokazuje se i prilikom napora i stajanja. Vremenom se javlja bol zbog sadržaja iz trbuha koji rasteže kilni otvor. Kod uklještenja bol postaje nepodnošljiv jer sadržaj ne može da se vrati na mesto odakle je došao. Posebno je opasno kada se uklješti crevo zbog sadržaja u njemu. Ukoliko se u roku od šest sati ne uradi hirurška intervencija, najčešće dolazi do gangrene creva i pucanja što za posledicu ima zapalenje trbušne maramice, pa i smrtni ishod – upozorava dr Žuvela.

FAKTOR RIZIKA: GOJAZNOST KOD DAMA

Femoralne preponske kile su male, ali vrlo opasne i češće se dijagnostikuju kod gojaznih žena. Na osam žena sa ovom vrstom hernije dođe jedan muškarac. U čak 40 odsto slučajeva one su uklještene u preponama, što može da izazove ozbiljan problem. Nijedan pojas bandažer ne može da spreči uklještenje, pa je jedini vid lečenja operacija – ističe sagovornik „Života plus“.

KOMPLIKACIJE: OD DEBELOG CREVA DO ANEURIZME

– Osobe sa ingvinalnom kilom češće od drugih dobijaju hijatus herniju, odnosno želudačnu kilu. Prepoznaje se po žgaravici i bolovima zbog kiseline koja se iz želuca vraća kroz otvor na dijafragmi u jednjak. Može da se javi i divertikuloza debelog creva, odnosno proširenje u zidu u kome se zadržavaju otpaci hrane. Zbog nagomilavanja otpadnog sadržaja, vremenom može doći do zapalenja i pucanja debelog creva. U pojedinim slučajevima, osobe sa ingvinalnom kilom u poznim godinama mogu da imaju aneurizmu, to je proširenja abdominalne aorte koja u slučaju prskanja ugrožava život – navodi naš stručnjak.

(Novosti)